admin W ostatnich latach coraz więcej osób zaczyna dostrzegać, że pogoń za wydajnością i nieustannym poprawianiem swoich wyników w każdej dziedzinie życia staje się źródłem wypalenia, frustracji i poczucia chronicznego braku satysfakcji. Zjawisko określane mianem toksycznej produktywności – czyli przekonania, że każda chwila powinna być wykorzystana „pożytecznie” w sensie mierzalnego efektu – zaczyna być poddawane krytyce zarówno przez psychologów, jak i przez zwykłych ludzi, którzy doświadczyli jej negatywnych skutków. W kontrze do tego pojawia się tendencja mindfully, czyli świadomego, autentycznego dbania o siebie, w której priorytetem jest dobrostan psychiczny i emocjonalny, a nie liczba zrealizowanych zadań.
Mindfully to nie moda na „nicnierobienie”, lecz świadomy wybór tego, co naprawdę wspiera nasz rozwój, poczucie szczęścia i spokój wewnętrzny. W praktyce oznacza to odejście od automatycznego reagowania na presję otoczenia, które często wymaga od nas większej efektywności, większego zaangażowania i szybszego działania. Zamiast tego skupiamy się na pytaniu: „Czy to, co robię, jest w zgodzie ze mną i moimi wartościami?”. Taka zmiana perspektywy wymaga jednak odwagi, bo w świecie, gdzie „zajętość” stała się walutą statusu, rezygnacja z wyścigu może być postrzegana jako lenistwo lub brak ambicji.
Paradoks polega na tym, że toksyczna produktywność często udaje troskę o siebie. Osoby nią dotknięte potrafią zaplanować dzień wypełniony ćwiczeniami, zdrowym jedzeniem, medytacją i nauką nowych umiejętności – wszystko brzmi idealnie, dopóki nie zauważymy, że jest to harmonogram tak napięty, że nie pozostawia miejsca na spontaniczność, autentyczny odpoczynek czy zwykłe bycie tu i teraz. Wtedy to, co miało być formą self-care, staje się kolejnym projektem do realizacji, kolejnym źródłem presji.
Tendencja mindfully w swojej istocie sprzeciwia się takiemu podejściu. Opiera się na idei, że dbanie o siebie nie polega na spełnianiu listy wymogów, lecz na wsłuchiwaniu się w swoje potrzeby w danym momencie. Czasami oznacza to wybranie spaceru zamiast treningu siłowego, a czasami – obejrzenie ulubionego serialu bez poczucia winy, że nie spędzamy tego czasu „produktywnie”. To świadome pozwolenie sobie na regenerację i akceptacja, że nasze zasoby energii są ograniczone, a ich odnawianie jest równie ważne jak ich wydatkowanie.
W kontekście pracy zawodowej tendencja mindfully staje się szczególnie istotna, bo właśnie tam toksyczna produktywność często zbiera największe żniwo. Ciągłe dążenie do przekraczania norm, zostawania po godzinach czy realizowania coraz ambitniejszych celów bez czasu na oddech prowadzi do spadku kreatywności, wypalenia i utraty motywacji. Świadome dbanie o siebie może w tym przypadku oznaczać wyznaczanie granic, mówienie „nie” dodatkowym obowiązkom czy planowanie przerw w pracy bez poczucia, że jest to marnotrawstwo czasu.
Co ciekawe, coraz więcej firm zaczyna zauważać, że pracownicy, którzy dbają o siebie w sposób autentyczny, a nie tylko „optymalizują” swoje działania, są bardziej zaangażowani, mniej narażeni na choroby i długofalowo bardziej efektywni. Dlatego w nowoczesnych organizacjach rośnie popularność programów wspierających wellbeing, które kładą nacisk nie na zwiększenie produktywności, lecz na poprawę jakości życia zatrudnionych.
Jednym z największych wyzwań w przejściu od toksycznej produktywności do tendencji mindfully jest zmiana sposobu myślenia o czasie wolnym. W kulturze, w której „nie mam czasu” brzmi jak dowód na naszą wartość, trudno przyznać się do tego, że po prostu odpoczywamy. Tymczasem to właśnie umiejętność bycia bezczynnie – w sensie braku wymagań wobec siebie – jest jednym z filarów zdrowia psychicznego. Badania pokazują, że mózg potrzebuje okresów „nudy”, by przetwarzać informacje, konsolidować pamięć i rozwijać kreatywność.
Tendencja mindfully obejmuje też świadome korzystanie z mediów społecznościowych, które są jednym z głównych motorów toksycznej produktywności. Porównywanie się do innych, obserwowanie ich sukcesów i starannie wyselekcjonowanych momentów szczęścia potrafi wzbudzić poczucie, że robimy za mało, osiągamy za mało i że wciąż musimy coś poprawiać. Autentyczne dbanie o siebie może więc oznaczać ograniczenie czasu spędzanego online, selekcjonowanie treści, które nas inspirują, a nie przytłaczają, oraz pamiętanie, że to, co widzimy w internecie, jest jedynie fragmentem rzeczywistości.
Przyjęcie tendencji mindfully wiąże się także z umiejętnością akceptacji siebie w różnych stanach emocjonalnych. Toksyczna produktywność często wymusza na nas „pozytywne nastawienie” bez względu na okoliczności, co prowadzi do tłumienia negatywnych emocji i udawania, że wszystko jest w porządku. Tymczasem autentyczne dbanie o siebie to także pozwolenie sobie na smutek, złość czy zmęczenie, bez oceniania się za to. Właśnie ta szczerość wobec siebie jest fundamentem zdrowych relacji – zarówno z innymi, jak i z samym sobą.
Nie można też pominąć aspektu społecznego tej zmiany. Kiedy zaczynamy praktykować mindfully, nasze otoczenie może początkowo reagować zdziwieniem lub krytyką. Jeśli wcześniej byliśmy znani z tego, że zawsze bierzemy dodatkowe zadania i jesteśmy dostępni o każdej porze, nagłe postawienie granic może wywołać niezrozumienie. W dłuższej perspektywie jednak inni zaczynają dostrzegać, że nasza postawa przekłada się na większą równowagę i satysfakcję z życia, co może stać się inspiracją także dla nich.
Tendencja mindfully nie jest rewolucją, którą da się przeprowadzić w jeden dzień. To proces, który wymaga świadomych decyzji, eksperymentowania i obserwowania, co naprawdę działa w naszym przypadku. Czasem będzie to zmiana harmonogramu pracy, innym razem – rezygnacja z pewnych oczekiwań wobec siebie. Najważniejsze, by w tym wszystkim zachować uważność na to, co czujemy i czego potrzebujemy, zamiast mechanicznie realizować zewnętrzne standardy sukcesu.
